Eerste hulp bij emoties

Eerste hulp bij  heftige reacties en emoties.
Het kan gebeuren dat iemand een heftige emotionele reactie krijgt. Dit kan om veel redenen, ook om redenen die niets met de ziekte of behandeling te maken heeft. Hoe pak je dit aan als gastvrouw? Van belang is om er achter te komen wat de paniek heeft veroorzaakt. Is dit geestelijk of fysiek? Als je niet weet wat er aan vooraf ging, wees dan alert! Als de gast aanspreekbaar is vraag dan naar de reden en of de gast dit meer heeft meegemaakt? Als de gast aangeeft dat de emotie de reden was neem dan even de tijd om de gast gerust te stellen. (kijk altijd uit dat het niet erger wordt) Zorg voor een glas water (kleine beetjes) en laat de gast even liggen met een dekentje. Laat de gast nooit alleen!  Bij twijfel, bel 112 of 0227541234 (dokterspost Medemblik). Laat, als het mogelijk is de familie waarschuwen, die weten vaak meer ook over de gezondheidstoestand van de gast.

Belangrijke vragen om te stellen aan het slachtoffer:

  • Is er pijn op de borst? Drukkend of stekend? Is er uitstraling in armen en hals en bij vrouwen de maag? BEL 112.
  • Zijn er tintelingen in de mond, lippen of vingers? BEL 112.
  • Is iemand bekend met paniekaanvallen of hyperventilatie?, zorg dan voor rust!
  • Is iemand bekend met hartklachten? BEL 112.
  • Staat het gezicht of mond scheef Bel 112.
  • Is iemand buiten bewustzijn? Geef eerste hulp en zorg dat de gast weer bij positieve komt, duurt dat te lang BEL 112.

Een gewone paniekaanval
Bij een ‘gewone’ paniekaanval bestaat een belangrijk deel van de ‘Eerste Hulp’ uit geruststelling van het slachtoffer en uitleg dat het ongevaarlijk is. Neem het slachtoffer mee naar een rustige koele ruimte en probeer te achterhalen wat de paniekaanval heeft veroorzaakt.

Probeer na te gaan of er geen sprake is van klachten die passen bij pijn op de borst. (hart, dan altijd 112)

Probeer de ademhaling van het slachtoffer rustig te krijgen door het slachtoffer te laten concentreren op het ademen. Afleiding is vaak een goede oplossing. Dat kan bijvoorbeeld door mee te tellen met de ademhaling, waarbij korte pauzes worden genomen om koolzuur vast te houden: ‘Adem in, adem even (3-4 seconden) vasthouden, adem uit’. De gastvrouw kan ook de handen van het slachtoffer voor zijn mond laten houden, om zo het uitgeademde koolzuurgas weer in te ademen en de concentratie te laten stijgen. Vroeger werd hiervoor een zakje gebruikt, maar dit wordt door veel slachtoffers als beangstigend ervaren. Het is belangrijk om het slachtoffer serieus te nemen, anders zal het lastig zijn de aanval te stoppen.

  • Breng het slachtoffer naar een rustige ruimte.
  • Ga na wat de uitlokkende factor is geweest en probeer deze weg te nemen.
  • Probeer de ademhaling onder controle te krijgen.
    • Door mee te tellen met de ademhaling;
    • Door de handen voor de mond te plaatsen en het slachtoffer rustig te laten ademen.
  • Geef uitleg over paniekaanval en verwijs het slachtoffer eventueel naar de huisarts.

Als het slachtoffer het bewustzijn verliest leg dan de gast op een zijde en controleer de ademhaling. Geen ademhaling? Bel  ALTIJD 112
Als je bekend met een AED, start met beademen en sluit de apparatuur aan. In Medemblik kun je terecht bij de brugwachter voor de AED.
LET OP reanimeren is belangrijker dan beademen!

Hyperventilatie
Een paniekaanval of angstaanval is een combinatie van hevige paniek of angst in combinatie met lichamelijke symptomen. Soms is er sprake van een paniek met een snelle en diepe ademhaling (hyperventilatie). Hyperventilatie kan als een symptoom gezien worden van een onderliggende aandoening. Die onderliggende aandoening kan onschuldig zijn zoals bij angst of paniek, maar kan ook levensbedreigend zijn en leiden tot zuurstoftekort waarbij het lichaam met hyperventilatie probeert om het zuurstoftekort te verminderen. Het is van belang dat de gast zichzelf niet kan verwonden. Ligt de gast op de grond? Leg deze dan op een zijde en zorg dat de ademwegen vrij zijn.

Een paniekaanval met snelle ademhaling is een veelvoorkomende en relatief onschuldige aandoening waarbij er sprake is (hevige) angst of paniek met een te snelle en diepe ademhaling. Een paniekaanval treedt vaak op als gevolg van een bepaalde prikkel die bij het slachtoffer een hevige angst- of paniekreactie oproept. Hierdoor kunnen verschillende lichamelijke klachten optreden, die op zichzelf weer de angst en paniek kunnen doen toenemen. Een paniekaanval komt op alle leeftijden voor, maar wordt meest gezien bij tieners en jongvolwassenen. Uitlokkende factoren kunnen dan bijvoorbeeld zijn: stress, hevige inspanning, angst of emotie. Sommige mensen hebben met enige regelmaat een paniekaanval.

Het kan ook liggen aan een onderliggende oorzaak zoals diabetes mellitus (suikerziekte), een hartinfarct of zuurstoftekort. In dat geval is er geen sprake van een uitlokkende (emotionele) factor, maar probeert het lichaam het evenwicht van bepaalde stoffen in het bloed te herstellen. BEL 112

Het maakt voor een gastvrouw niet uit wat de oorzaak is, maar als deze twijfelt dan is 112 een goede keuze. Je kunt daar ook mee overleggen.
Met hartproblemen is geen tijd te verliezen.

Epileptische aanval
Vaak is dat al bekend. Leg de gast op de grond en zorg dat deze zich niet kan verwonden. Zo’n aanval gaat meestal weer over. Is de gast weer bij zinnen? Vraag aan deze dat ze wilt dat je gaat ondernemen? Meestal kunnen ze dat precies vertellen. Let op, een epileptische aanval ziet er heftig uit, met zwaaien van armen en benen en meestal vallen. (dit is een natuurlijk proces).

Paniek aanval
Een paniekaanval geeft onder andere verschijnselen van angst: de ‘vecht of vluchten’ reflex. Er is een gejaagd gevoel, hartkloppingen, transpiratie, bleekheid en onrust. Daarnaast kan er een stekend gevoel op de borst zijn, tintelingen of kramp rond de mond of in de vingers. Het slachtoffer kan zwarte vlekken voor de ogen zien en licht in het hoofd zijn. De hartfrequentie neemt door de deze reflexen toe, wat het slachtoffer voelt door de hartkloppingen. De snelle, diepe ademhaling (hyperventilatie) geeft het slachtoffer het gevoel benauwd en kortademig te zijn en het gevoel te stikken. De angst die gepaard gaat met de klachten van de hyperventilatie en paniekaanval veroorzaken nog meer paniek bij het slachtoffer waarbij de klachten opnieuw toenemen.

Symptomen bij een paniekaanval

  • Angst, paniek.
  • Benauwdheid, kortademigheid.
  • Hartkloppingen.
  • Versnelde hartfrequentie.
  • Stekende pijn op de borst.
  • Transpiratie.
  • Duizeligheid en misselijkheid, soms hoofdpijn.
  • Tintelingen en jeuk rond de mond en in de handen of vingers.
  • Handspasme, de vingers en duim zijn verkrampt.

Denk ook aan:

  • Angina pectoris|geeft een drukkende pijn op de borst, soms met uitstraling). Bel 112
  • Hartinfarct (geeft een drukkende pijn op de borst, met uitstraling in de armen en de hals, bij vrouwen vaak ook op de maag.Bel 112
  • Astma-aanval (geen tintelingen, piepen, geen pijn op de borst).
  • Zuurstoftekort (paarsblauwe verkleuring van lippen en gelaat, denk ook aan verstikking. Bel 112

Als de klachten niet afnemen of de toestand van het slachtoffer verslechtert, dan kan er sprake zijn van een andere (ernstige) aandoening.
Overleg met de professionele hulpverleners Bel 112 !!